Tekstõd

Ta lǟ’nd nīnõizānd jū’rõ. Sǟ’lõ vȯnd jubā pǟgiņ perīmē’ḑi je’dsõ. Mū, kīen u’m jõvīst lǟ’nd, tie’nnõn ja kītõn jõ’vvõ izāndtõ; mūnda, kīen tegīž tikkiž i’z ūo ne’i lǟ’nd, kui vȯlks vȯnd jõvīst, vȯnd izānd pǟlõ vä’ggi kõ’zzi ja astõn krūogõ eņtš kõzā vȯ’llõglǭz si’zzõl jarā upāntõm. Vanā Zūonkõ vaņțļõn, kūldõn, mis munt tī’enõd ja rõkāndõnd, ja astõn ka strepīst i’lzõ: ilmõ maksāmõt ne’iku ne’i ä’b pä’z. Lǟ’nd izānd jū’rõ si’zzõl, patšõn izānd kīndõrbūdõ ja a’m ȭlmidi, si’z pand ka’ggõlkrīzdõg kõrdõl, kie’vtõn ja si’z kītõn, ku ta ni vȯļļi tund sūr ja armõ izāndõn rentõ maksām. Izānd palg ildīņ īend mõitizõks. Vanā Zūonkõ sūr i’mlimizõks ta pand, laz istāg, koņtš skrīvõr tǟtõb sīe rǭntõd si’zzõl ja võtāb rǭ’ vastõ. Izānd jõvā mēļ andõn ka vanā Zūonkõn julgõ mīeldõ. Ta kītõn ilmõ irmõ amād izānd ki’zzimizt pǟlõ vastõ. Izānd ki’zzõn tä’m kä’dstõ i’ļ mǭjpāika ažād, i’ļ vīļa ja mõitizt perī ažād. A’mmõ vanā Zūonkõ seļțõn sieldõ ja julgstiz. Si’z tä’mmõn tunnõd mīelõ ka ne mõtkõd, mis ta vȯ’ļ pi’ds riekkõ mõtlõn. Vanā Zūonkõ tegīž irgõn eņtš jūsõ kõzīņțõ ja īend a’mnä’mniz punīzõks ne’i ku eņtšõn su’ggõn rǭz äbī i’ļ eņtš kõzīņțimiz. Izānd vaņțļõn tä’m pǟlõ ja ki’zzõn, mis tä’mmõn vȯļļi vigā. Vanā Zūonkõ ni kil rǭz ädāgõn jarā, bet ikštõz võttõn dūš ja kītõn: »O’vtõb alāstli sūrizānd, amā pi’ds riekkõ ma mõtliz ja mõtliz, mikš mi’nnõn ä’b ūo mittõ jõvīst leibõ sīedõb, la’z ma kil ne’i lǟlamstiz tīegõ tīedõ; tēg ät tīetõ mittõ midēgõst, bet tä’ddõn āt amāsu’glimizt jõvād sīemnāigad ja jūomnāigad lōda pǟlõ. Tēg võitõ je’llõ sūrsõ nīnõs, bet mi’nnõn u’m jelāmõst piškis butkõs rānda kȭnkis jõugõ sizāl!» Ku vanā Zūonkõ sǭnd nänt sõnād kītõm, ta u’m vȯnd amā le’bbõl jarā i’gtõn. Tä’mmõn u’m vȯnd vä’ggi sūr irm, ku izānd ä’b īe kõzīzõks. Vanā irgõn jubā mõtlõ, ku ä’b lǟ’ks vȱlda sugīd kītõn: pieksõ ni ne’i ku ne’i līb. Izānd seļļiz strēk vaņțļõn tä’m pǟlõ. Vanā Zūonkõn sīest vaņțļimizõst ī’d jubā kǭtšõd ve’ržõnd. Si’z izānd muidlõn ja kītõn: »A’ž sa ä’d vȯlkst mi’nnõn seļļi jõvā perīmīez, si’z ma vȯlks pand āndam si’nnõn pieksõ, bet ni ma si’nnõn kītõb, mis sa tǭ’d tieutõ sǭdõ. Se jõvām, va jämp, mi’nnõn tikkiž tulāb skūolstõ: ku sa ka vȯlkst skūolsõ kǟ’nd ja oppõn, si’z ka si’nnõn vȯlks ne’i ī’ž jõvā jelāmi.» Vanā Zūonkõ nõtkõn sūrizānd je’dsõ pigā mǭdõ sǭņõ, ma’gḑistiz patšõn izāndõn kätā, a’ilõn pi’ds strepīdi mǭ’zõ, pand ibīz ja rattõd kõrdõl ja rūoikõn, rȭmli ku brūtganā kuodāj. Ta vȯnd rȭmli i’ļ sīe, ku ä’b sǭnd pieksõ, ja ku izānd um andõn tä’mmõn ne’i jõvā nõ’v, ku skūolõ lǟ’dsõ võib ka izāndõks sǭdõ. Ka krūogõ sūrstõ rȭmstõ vanā Zūomkõ u’nnõn jarā ja pakānd, pakānd vȯnd kuo’nnõ tā’giž. Pästõn ibīz mǭ’zõ, rūoikõn tu’bbõ, pakānd sīend ȭ’digiži ja lǟ’nd ma’ggõm. Perīnai tund ka lovāna’igõ ki’zzõm, kui si’z ka Dūoņigs um lǟ’nd. Vanā set kītõn vastõ, ku jõvīst vȯļļi lǟ’nd, la’z set pa’ngõ sīļkõd kärpõ ja lēba kuoțțõ, ta lē’ji ūoņdžõl skūolõ. Perīnai kil i’mlõn sūrdõ i’mlimizt, ra’bbõn kädūd ī’dõku’bbõ, bet vanā ä’b ūo midēgõst mūdõ kītõn, ku la’z set vȯ’dlõg, kil āiga ī’ž nä’gțiji, ku ta ka līji izānd. Perīnai seļļist rõkstõ ä’b ūo sǭnd midēgõst arū. Ta ä’b ūo midēgõst ki’zzõn ka, pand set lēba kuoț vaļmõks ja pu’ggõn vanān kilgõ. Ūoņdžõl pie’rrõ sīemõt Zūonkõ võttõn lēbakuoț sälgõ ja rūoikõn skūolõ. E’žmi skūol rāndas sīel āigal vȯ’ļ Ūd-Zūokõ kǭrand kūožõs Kuoštrõgõl, seis verštõ Zūonkõld. Opātijiks sǟ’lõ sīesa’ggõl vȯnd ikš va Sokolovskij mis ta mingi krī’evõz iz ūo. Zūonkõ lǟ’nd sīe jū’rõ ja kītõn, ku ta tǭ’ji skūolõ tūlda. Skūolmēstar na’grõn ja kõn, ku Zūonkõ vȯļļi rǭz o’bbõ tund, la’z ta paŗīmstiz tämpõ läkkõ kuodāj tā’giž. Vanā Zūonkõ lǟ’nd kuodāj tā’giž ku o’bbõ, si’z o’bbõ, mis sǟ’l võib tī’edõ, tu’lmõst mūpõ vaŗīm. Kui si’z, tuoiz ūoņdžõl vanā Zūonkõ um vȯnd skūolsõ jubā varāld aigiz. Skūolmēstar sǭtõn tegīž kuodāj tā’giž. Vanā lǟ’nd kõzīz mīelkõks kuodāj ja kuolmõz ūomõg tund jubā ildīņ pie’rrõ pūoldīedõ skūoltubā jū’rõ ja globātõn lä’b tagān. Neitst tund u’lzõ ja ki’zzõn, mis ta tǭ’ji, skūolmēstar ve’l ma’ggiji. Vanā Zūonkõ pallõn, la’z kītõg skūolmēstarõn, ku ta ni vȯļļi tund tegīž, agā agā ni vȯļļi varāld kil. Neitst virgtõn skūolmēstart ja nīžõn, mis vanā Zūonkõ u’m kītõn. Skūolmēstar vȯnd kõ’zzi, ku tǟnda īe aigiz ajāb amā jõvāst u’nstõ i’lzõ. Perīzõks ta umīțigid mõtlõn, ku sīe vanāks u’m ne’i mīelkõks rõkāndõmõst le’bbõ ja pand nutām vanā Zūonkõ si’zzõl. Skūolmēstar si’z seļțõn, ku ta vȯļļi vä’ggi vanā skūolsõ kējiks. Seļļi vanā rištīng ä’b võiji jemīņ midēgõst sieldõks oppõ. Paŗīmstiz la’z ta sǭtõg eņtš läpši skūolõ, näntõn kil tuļļi skūolsõ kē’mizõst mingi jõvām.

ma’ggõm
kittõ1 vt ¤19
(a)kurināt (b)dedzināt (c)karsēt (d)svilināt
kittõ2 vt ¤32
ķitēt