in the open air [~ on the bare earth] la’gdiz mǭ pǟl
bald head pǭļaz pǟ
naked as a carrot (~a tree) pǭļaz ne’iku borkõn (~ ne’iku pū)
with a bare head paļļõ pǟkõks
with an untrained eye paļļõd sīlmadõks
with bare hands paļļõd kädūdõks
to rob blind paļļõks salāndõ
to bare, to expose paļļõks tī’edõ
The child is naked. Läpš u’m pǭļaz.
Bare bones and skin, the rest has gradually been eaten away. Pǭļaz lū un nǭ’gõ, mū u’m rǭziņ jarā gro’uždõd.
[One] caught a hare with [one's] bare hands. Paļļõd kädūdõks akīz kõps vi’zzõ.
I see with an untrained eye. Ma nǟb paļļõd sīlmadõks.
I am poor [~naked] as a rat. Ma u’m pǭļaz ku svȯrkõz.
I barely got shoes on, when I had to run. Ma knappõ set sai kǟngad jalgõ, ku mi’nnõn vȯ’ļ a’ilõmõst.
The dog is a barker, who barks a lot, barks a lot [~well] at strangers. Pi’ņ u’m utāji, kis pǟgiņ utāb, vȭrõzt rištīngt jõvīst utāb.
farm building for storing clothes ǭ’rõnd āita
granary, a storehouse for grain vīļa āita
There was a granary on every homestead. Āita vȯ’ļ jegās kǭrands.
The Lōrm barns burned. Lōrm tǭļõd palīzt.
He made a house out of a barn. Ta te’i taļštõ tubā.
Our cow became infertile. Mä’d nī’em ei kuijõǭ’dõrt.
If our fathers had not done so much work [as they] suffered, then our land would be barren where nothing would grow. Ä’b vȯlkstõ mä’d izād ne’i pǟgiņ kāndatõs tīedõ tī’enõd, si’z mä’d mǭ vȯlks rǟnka, kus midēgõst ä’b kazāks.