āina|āiga *33 s heinaaeg ▫ siena laiks ● Ne’i tulāb āinaāiga ja ta nä’gțõb eņtš knaššõmtõ. KK77b Nii tuleb heinaaeg ja ta näitab oma ilu. ▫ Nu nāk siena laiks un tas rāda savu skaistumu.

āinad *36 s pl rohi, ravim ▫ zāles ♦ aiņi jūodõ rohtu võtta ▫ dzert zāles

āinad|āiga *33 s heinaaeg ▫ siena laiks ≈ āina|āiga

āinad|ang *92 s heinahang ▫ siena dakšas

āinad|dālba *46 s koormapuu ▫ siena bomis (etn.)

āinad|kīņ *132 s heinaküün ▫ siena šķūnis

āinad|kū’j *124 s heinakuhi ▫ siena kaudze

āinad|viedām *157 s heinakoorem ▫ siena vezums ♦ āinadviedāmt rejīkšõ heinakoormat rehitseda ▫ apgrābt siena vezumu; āinadviedāmt sältõ heina koormasse tõsta ▫ kraut siena vezumu; āinadviedāmt tī’edõ heinakoormat teha ▫ taisīt siena vezumu

āinagi *200 adj ainus ▫ vienīgais ♦ ikš āinagi üksainus ▫ viens vienīgais ● Vanā Di’drõk āinagi pūoga kadīz jarā suodāl. Vana Didriku ainuke poeg kadus ära sõjas. ▫ Vecā Didriķa vienīgais dēls pazuda karā.

āina|jelāmi *200 s heinatöö ▫ siena pļauja

āina|kerk *94 s rohutirts ▫ sienāzis (Chorthippus biguttulus) ● Āinakerk lōlab. Rohutirts siristab [~ laulab]. ▫ Sienāzis sisina [~ dzied].

āina|kū *12 s heinakuu ▫ siena mēnesis

āina|kušt *62 s heinatukk, rohututt ▫ siena kušķis 79.8 = āina|tus

āina|lē’ḑ *147 s rohuleht ▫ zāles lapa ● Āinalī’ed pǟl võib kastūgt vȱlda. 86.52 Rohulehe peal võib kastet olla. ▫ Uz zāles lapas var būt rasa.

āina|lipskõz *179 s heinatuust ▫ siena kušķis

āina|lipūk *157 s rohulible ▫ zāles lapiņa 79.11

āina|lõ’v *122 s sületäis heina ▫ siena klēpis

āina|mǭ *12 s heinamaa ▫ pļava

āina|nītiji *187 s heinaniitja ▫ siena pļāvējs

āina|ro’vzt *212 s pl heinalised ▫ siena vācēji

āina|tupūks *205 s heinasaad ▫ siena guba ♦ āinatupūkst kandõ heinasaadu kanda ▫ nest siena gubu

āina|tus *79 s rohututt, rohutuust ▫ zāles kušķis = āina|kušt

āina|vǭl *125 s heinakaar ▫ siena vāls (etn.) ♦ āinavǭlõ artõ heinakaart lahutada ▫ ārdīt siena vālu

āiraz *173 s aer ▫ airis ● Airõdõks sȭidab. Aerudega sõutakse. ▫ Ar airiem airē. KK78 Rāndas u’m kūldtõb airõd märā. J20 Rannas on kuulda aerude kolinat. ▫ Jūrmalā dzirdams airu troksnis.

airõ ¤37 vt aerutada ▫ airēt > sõidõ 152.1/3

airõ|lä’bḑi *190 s aerulaba ▫ aira lāpstiņa KA78b78

airõ|lǭja *23 s sõudepaat ▫ airu laiva

airõnikā *41 s aerulaev ▫ airu kuģis E IE

āistar *234 s vinn, vistrik ▫ pūte ● Amā tie’g u’m āistari täuž.LF74.8 Kogu nägu on vinne täis. ▫ Visa seja ir pilna pūtēm.

āita *46 s ait ▫ klēts ♦ ǭ’rõnd āita riideait ▫ drēbju klēts; vīļa āita viljaait ▫ labības klēts ● Āita vȯ’ļ jegās kǭrands. Ait oli igas talus. ▫ Klēts bija katrā sētā.

āita|bri’g *59 s aidatrepp ▫ klēts kāpnes

āita|mīez *166 s aidamees ▫ klētnieks ● Kolhozõs u’m āitamīez. Kolhoosis on aidamees. ▫ Kolhozā ir klētnieks.

āitan|a’lli *193 s aidaalune ▫ klētsapakša, paklēts ● Āitana’lli vȯ’ļ tijā. Aidaalune oli tühi. ▫ Klētsapakša bija tukša.

āitan|e’ḑḑi *193 s aidasild ▫ klēts lievenis ● Mä’d āitane’ḑḑi vȯ’ļ la’iglimi ki’v. Meie aidasild oli lapergune kivi. ▫ Mūsu klēts lievenis bija plakans akmens.

āita|pēļi *199 s aidalakk ▫ klētsaugša 86a18

aițumāl intj all aitüma ▫ paldies

ajāji *186 s ajaja ▫ dzinējs ○ a’bbõnd|ajāji habemeajaja ▫ bārddzinis

a’jjõ 1 ¤24 vt (a) ajada ▫ dzīt ♦ i’lzõ a’jjõ KK77 üles ajada, äratada ▫ uzmodināt; jarā a’jjõ ära ajada ▫ aizdzīt; ku’bbõ a’jjõ kokku ajada ▫ sadzīt; pǟlõ a’jjõ kallale ajada ▫ dzīties virsū; ulzõ a’jjõ välja ajada ▫ izdzīt; va’izõ a’jjõ vahele astuda ▫ iejaukties; a’bbiņi a’jjõ habet ajada ▫ skūt bārdu; ainõ a’jjõ heinu [küüni] ajada ▫ dzīt sienu [šķūnī]; ibīzt a’jjõ hobust ajada ▫ dzīt zirgu; sigān kǭra jarā a’jjõ KK77 seal karva võtta ▫ nodzīt cūkai sarus; laijõ a’jjõ paati ajada ▫ dzīt laivu; lūnda a’jjõ lund sisse ajada (tuulest) ▫ dzīt sniegu (par vēju); lūomidi a’jjõ loomi ajada ▫ dzīt lopus; na’ggõlt a’jjõ naela sisse lüüa ▫ dzīt naglu; tīe jū’rõ a’jjõ KK78a37 tööle ajada ▫ dzīt darbā; ūnda siļmšti a’jjõ und silmast ära ajada ▫ aizdzīt miegu no acīm ● Ta ajāb naiz jarā.KK77 Ta ajab naise ära. ▫ Viņš aizdzen sievu projām. Kǭŗapaint ajāb nī’emõd kuodāj. Karjane ajab lehmad koju. ▫ Gans dzen govis mājās. Freiberg vȯ’ļ a’jjõn ku’bbõ pǟgiņ viļļõ. Freiberg oli ajanud kokku palju varandust. ▫ Freibergs bija savācis lielu mantību. Kalāmī’ed īrgizt a’jjõ lǭja mie’rrõ. Kalurid hakkasid ajama paati merre. ▫ Zvejnieki sāka dzīt laivu jūrā. Ma ajāb sī si’nnõn. KK77 Ma ajan süü sinu peale. ▫ Es uzveļu vainu tev. Mī’ed sa’ggõld ajābõd a’bbiņi. Mehed sagedasti ajavad habet. ▫ Vīri bieži skuj bārdu. Gērmaņ ajāb kālkaks nǭ’gõn kǭra mǭ’zõ. Parkal võtab lubjaga nahalt karva maha. ▫ Ādminis ar kaļķi dzen ādai spalvu nost. Pi’ņ ajīz nī’emõ tī’edidi. Koer ajas lehma jälgi. ▫ Suns dzina govs pēdas. Jakt pǟl ī’d ajābõd, tuoizt laskõbõd. Jahil ühed ajavad, teised lasevad. ▫ Medībās vieni dzen, citi šauj. Ǟrga ajāb nī’emõ tagān. ~ Ǟrga ajāb nī’emõ. Härg ajab lehma taga. ▫ Vērsis dzenā govi. (b) vedada, liikuma panna ▫ dzīt ● Kuoigīd īrgizt a’jjõ ouŗmašīnõd. E ie Laevu hakkasid vedama aurumasinad. ▫ Kuģus sāka dzīt tvaika mašīnas. (c) kerjata ▫ ubagot ● saņț ajāb rǭ’dõ. Sant kerjab raha. ▫ Ubags ubago naudu.

a’jjõ 2 ¤24 vi püüelda ▫ dzīties ♦ tagān a’jjõ taga ajada ▫ dzīties pakaļ; a’jjõs sūŗimiz pe’ļmiz tagān E ID püüeldes suurema teenistuse järele ▫ dzīdamies pēc lielākas peļņas

ak 1 *79 s hakk -i ▫ kovārnis (Corvus monedula) ● Akūd teitõ kūoršõn vi’zzõ. Hakid tegid korstna kinni. ▫ Kovārņi aiztaisīja skursteni.

ak 2 intj ah ▫ ak

akadēmij *123 s akadeemia ▫ akadēmija

akātõks 1 *207 s (a) käepide ▫ rokturis (b) ukselink ▫ kliņķis ● Ma pidīz ukstā akātõksõst. KK78.3 Ma hoidsin ust käepidemest. ▫ Es turēju durvis aiz kliņķa.